Iskalanmış Hayatlar – Domlar

Eylül 2025 - ???? 2026
ANKARA, HATAY, İSTANBUL

Iskalanmış Hayatlar – Domlar belgeselinin yolculuğu 2022’de başladı. Ancak 6 Şubat 2023’teki depremler, Hatay’daki evleri ve sokakları yıkmakla kalmadı, aylarca toplanan görüntüleri de sildi. Bu kayıpların ardından belgesel tamamlanamadı; ancak anlatılması gereken bir hikâye vardı.

2024’te, deprem sonrası Hatay’daki Dom topluluklarının karşılaştığı insan hakları ihlallerini ve artan ayrımcılığı belgelemek için yolculuğa devam edildi. Hatay, kültürünü korumayı başarmış Türkiye’deki en büyük Dom topluluğuna ev sahipliği yapıyor. Domari dili hâlâ çocuklara anadil olarak öğretiliyor, ancak bu kültür her geçen gün kayboluyor. Eğitim, sağlık, barınma ve istihdam gibi temel haklardan mahrum bırakılan Dom halkı görünmez kılınıyor.
Bu belgesel, yalnızca yıkılan evlerin değil, nesiller boyunca korunan ve şimdi yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan bir kültürün de hikâyesini anlatıyor. Bir zamanlar dişçilik, kuyumculuk ve kalaycılıkla geçinen Dom toplulukları, bugün hayatta kalma mücadelesi veriyor.

Mehmet Kuyumcu

1999’da Hatay’da doğan Mehmet Kuyumcu, Dom topluluğunun bir ferdi olarak büyüdü ve yıllardır Dom, Roman ve Abdal topluluklarının hak mücadelesinde aktif rol alıyor. Deprem sonrası toplulukların yaşadığı zorlukları görünür kılmak için çalışmalar yürütüyor.

Sekiz yıldır hak temelli projeler geliştirerek toplulukların adalete erişimini, sosyal ve ekonomik güçlenmesini destekliyor. Kültürel mirasın korunması, geleneksel Dom mesleklerinin kayıt altına alınması ve Domari dilinin Latin harfleriyle yazılı hale getirilmesi üzerine çalışıyor.

“Iskalanmış Hayatlar – Domlar” belgeselinin yapımcısı olarak, Hatay’daki Dom topluluklarının yaşadığı zorlukları geniş kitlelere duyurmayı hedefliyor. Sivil Düşler Derneği’nin kurucularından biri olarak, haklara erişim, ayrımcılıkla mücadele ve kültürel hafıza alanlarında çalışmalarını sürdürüyor.

Bağlantılar:

https://www.instagram.com/mehmtkymc/ /

https://www.instagram.com/dom_belgesel/

Bu sayfa 15 Eylül 2025 tarihinde yayına alındı.